تأثیر تورم بر اقتصاد
مهمترین تأثیر تورم بر توزیع درآمد و ثروت است. یکی از خصوصیات بارز پدیده تورم، عدم تناسب بین تغییر قیمتها و درآمدهاست. بدین ترتیب که قیمت برخی از کالاها و درآمد برخی از طبقات و گروههای جامعه با آهنگی تند افزایش مییابد و حال آنکه این آهنگ برای قشرها و طبقات دیگر جامعه کند است. این عدم تناسب موجب میشود که درآمد حقیقی برخی افراد جامعه از جمله دارندگان درآمدهای متغیر چون تجار، مالکان اراضی و مستغلات و صاحبان حرفهها و مشاغل آزاد افزایش یابد و در عوض، درآمد حقیقی افرادی که دارای درآمدهای ثابتی هستند، کاهش پیدا کند. البته تورم میتواند سبد دارایی عاملان اقتصادی را دگرگون سازد زیرا در اثر تورم، افراد و گروهها تا حد امکان میکوشند دارایی نقدی خود را کاهش و در عوض سهم کالا و اموال غیرنقدی خود را افزایش دهند. بدین ترتیب مقدار زیادی از وقت، انرژی و منابع مالی مردم و عاملان اقتصادی به جای به کار افتادن در مسیر فعالیتهای مفید و مولد اقتصادی صرف فعالیتهایی میشود که هدف از انجام آنها تطابق با شرایط تورمیو اجتناب از کاهش ارزش داراییهاست که همین امر به دلالبازی یا معاملات سوداگرانه دامن میزند. از اینرو، میتوان نتیجه گرفت، تورم حتی کارآیی اقتصادی را تحت تأثیر قرار میدهد.
یکی دیگر از آثار سوء تورم، تأثیر آن بر پسانداز و نحوه مصرف مردم است. براثر کاهش ارزش پول ملی ناشی از افزایش نرخ تورم، تمام افرادی که سرمایه نقدی خود را بهصورت پسانداز نگهداری میکنند متضرر خواهند شد که این امر بر تمایل افراد به پسانداز اثر منفی دارد و همانطور که ذکر شد، در شرایط تورمیمیل به کالاهای بادوام و سرمایهای مانند زمین و مسکن افزایش پیدا میکند و همین امر میتواند نوع مصرف را تحت تأثیر قرار دهد.
اثر دیگر تورم، تأثیر آن بر تصمیمگیری بنگاههای اقتصادی است به طوری که این موضوع میتواند عاملان اقتصادی را در تصمیمگیری خود دچار بلاتکلیفی کند زیرا وجود تورم، بنگاههای اقتصادی را در زمینه برآورد درآمد و هزینه، با دشواری مواجه میکند.
تأثیر بعدی تورم را میتوان در هزینههای جاری دولت مشاهده کرد زیرا دولت خود مصرفکننده است و از سوی دیگر، باید حقوق کارمندان خود را بپردازد. در شرایط تورمیدولت مجبور است حقوق کارمندان خود را افزایش دهد. البته نباید فراموش کرد وجود تورم میتواند درآمدهای دولت را نیز از طریق مالیات افزایش دهد.
از دیگر آثار تورم، تأثیر آن بر بازرگانی خارجی است بهطوری که تورم اغلب موجب اخلال در موازنه پرداختها میشود زیرا در اثر تورم از یک سو به دلیل افزایش قیمتها در داخل، میزان صادرات کاهش و از سوی دیگر مقدار واردات افزایش خواهد یافت. دراین زمینه باید توضیح داد که اگر تورم در ایران از تورم کشورهایی که با ایران مبادلات وسیع تجاری دارند بیشتر باشد آنگاه کالاهای ساخت ایران برای این کشورها گرانتر خواهد شد در نتیجه صادرات کشورمان کاهش مییابد و از سوی دیگر، در این شرایط کالاهای ساخت کشورهای خارجی برای مصرف کننده ایرانی ارزانتر خواهد شد در آثار واردات کالا به کشور افزایش خواهد یافت که آثار اولیه چنین پدیدهای تأثیر بر تراز پرداختهاست و در صورت کمبود منابع درآمدی میتواند به کسری تراز بازرگانی منجر شود.
جدول۲-۱ نرخ تورم ،نقدینگی وتولید ناخالص داخلی
۲-۴راههای پیشگیری از تورم
تجربه نشان داده است که راهحلهای اداری و دستوری برای ثابتنگهداشتن قیمتها، همزمان با رشد نقدینگی شیوه مناسبی برای تثبیت قیمتها نیست.
از سوی دیگر، اقتصاد ایران اقتصادی تک محصولی است و از نوسان قیمت نفت متأثر میشود. در مقطع زمانی کنونی که درآمد نفت افزایش قابل توجهی یافته است، به جز کسری بودجه عامل دیگری میتواند به تورم دامن بزند، این عامل چگونگی مصرف درآمد اضافی نفت در بودجه است. افزایش قیمت نفت به بالای ۱۰۰ دلار سبب شده است که درآمدهای دولت از نفت طی چند سال گذشته تا چند برابر افزایش یابد. این افزایش جهش گونه در درآمد نفت ضمن آنکه به لحاظ افزایش داراییهای کشور مغتنم است اما اگر به درستی مورد استفاده قرار نگیرد میتواند موجب مخاطرات جدی شود.
درآمدهای نفتی متعلق به دولت است و بهترین گزینه دولت برای مصرف درآمدهای اضافی نفت، انباشت آن در حساب ذخیره ارزی و خودداری از افزایش بودجه ریالی دولت بر پایه این درآمدهای اضافی است. موجودی حساب ذخیره ارزی میتواند به بخش خصوصی یا عمومیمولد وام داده شود تا صرف وارد کردن ماشینآلات و فناوری برای توسعه ظرفیتهای تولیدی شود. همزمان با وام ارزی دریافتی از صندوق، سرمایهگذاران باید ریال لازم را برای بخش ریالی سرمایهگذاری از پساندازهای خود یا دیگر آحاد جامعه تأمین کنند. بدین ترتیب ارز اضافی حاصل از درآمدهای نفت موجب افزایش پایه پولی و حجم نقدینگی نمیشود، بلکه پسانداز و سرمایهگذاری از منابع ریالی موجود در جامعه را تشویق و ظرفیت تولیدی و اشتغال جدید ایجاد میکند. بعلاوه، با بازگرداندن وامهای دریافتی از حساب، موجودی حساب در آینده بازسازی میشود و استمرار اعطای وامهای ارزی و تشویق و توسعه سرمایهگذاری را در آینده امکانپذیر میسازد. البته با تقویت حساب ذخیره ارزی، باید تمهیدها و رویههایی اتخاذ کرد که از سوءاستفاده افراد سودجو که ممکن است با ارایه قیمتهای صوری و اضافی برای ماشینآلات وارداتی به منابع ملی و مصالح ملت تعدی کنند به شدت جلوگیری و با آنها برخورد شود.
متن فوق تکه ای از این پایان نامه بود
برای دیدن جزئیات بیشتر ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید:

نظرات شما عزیزان: